شیوع فشار خون بالا در داوطلبین اهدای خون سازمان انتقال خون سنندج و عوامل مرتبط با آن در سال ۱۳۸۴

چکید ه   سابقه و هدف   فشار خون بالا علاوه بر عوارض جانبی، به عنوان یکی از علل معافیت از اهدای خون مطرح می باشد. شناخت موارد خفیف فشار خون بالا در اهداکنندگان علاوه بر این که سبب بیماری یابی موارد جدید می گردد، با انجام درمان سریع سبب حفظ سلامتی اهداکنندگان و کاهش مرگ و میر و ناتوانی های ناشی از آن و جلوگیری از معافیت اهداکنندگان(با کنترل فشار خون) نیز خواهد شد. این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع فشار خون بالا در داوطلبین اهدای خون سازمان انتقال خون سنندج و عوامل مرتبط با آن در سال 1384 انجام شد.   مواد وروش ها   مطالعه انجام شده از نوع توصیفی ـ تحلیلی بود. جامعه آماری کلیه مراجعین جهت اهدای خون به سازمان انتقال خون سنندج بودند. حجم نمونه 1854 نفر بود که با روش سرشماری در مدت زمان 6 ماه(تابستان و پاییز 1384)وارد مطالعه شدند. فشار خون داوطلبین توسط پزشک در بدو ورود و بعد از 15 دقیقه کنترل شد و فشار دوم به عنوان فشار خون آن ها در نظر گرفته شد. اطلاعات دموگرافیک اهداکنندگان توسط پرسشنامه گرفته شد و داده ها پس از ورود به کامپیوتر و با استفاده از نرم افزار آماری spss win و با استفاده از آزمون آماری کای دو (chi-square) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته ها   جامعه مورد مطالعه 1854 نفر بود که از این تعداد 9/80% مرد و 1/19% زن بودند. میانگین سنی نمونه های مورد مطالعه 19/11 ± 53/35 سال بود. میانگین فشار خون سیستولیک نمونه ها 3/132 ± 02/123 میلی متر جیوه و میانگین فشار خون دیاستولیک آن ها 8/88 ± 35/77 میلی متر جیوه بود. فشار خون سیستولیک ایزوله بالا در 5/7% داوطلبین و فشار خون دیاستولیک ایزوله بالا در 5/4% داوطلبین وجود داشت(فشار سیستول بالای 140 و دیاستول بالای 90 میلی متر جیوه). 4/3% از داوطلبین هم زمان فشار بالای سیستولیک و دیاستولیک خفیف داشتند. بین جنس، سن، سطح تحصیلات، سابقه اهدای خون و فشار خون سیستولیک رابطه معنی داری وجود داشت(05/0 p< ). بین فشار خون دیاستولیک بالا و سن و سطح تحصیلات رابطه معنی داری وجود داشت(005/0 p< ). بین فشار خون دیاستولیک بالا و وضعیت اهدای خون و جنس رابطه معنی داری وجود نداشت.   نتیجه گیری   نتایج به دست آمده شیوع پایینی از فشار خون را در داوطلبین اهدای خون نشان می دهد که می تواند ناشی از جوان و میانسال بودن درصد بیشتری از داوطلبین اهدای خون در پایگاه سنندج باشد. هم چنین با اعمال دقت بیشتر در کنترل فشار خون اهداکنندگان خصوصاًَ اهداکنندگان دارای فشار خون خفیف می توان از معافیت این دسته از اهداکنندگان جلوگیری به عمل آورد.   کلمات کلیدی : اهداکنندگان خون، فشار خون بالا، ایران